بررسی تطبیقی تثلیث مسیحی و هندویی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد ادیان و عرفان، دانشگاه کاشان

2 استادیار گروه فلسفه و ادیان، دانشگاه کاشان

چکیده

  بحث برانگیزترین اصل اعتقادی مسیحیان در طول تاریخ باور به تثلیث مقدس بوده است که بیشترین حملات نیز از سوی دو دین ابراهیمی دیگر، یعنی یهودیت و اسلام به این اصل صورت گرفته است؛ به طوری که قرآن آن را معادل کفر دانسته، به عنوان بدعتی در اصل مسیحیت بر می‌شمارد «لقدکفرالذین قالوا انَّ ­الله ثالث ثلاثه...» 1 (ترجمه: قطعاً آنانکه گفتند خداوند سومینِ آن سه تاست کافر شدند...) (مائده/73). اما از نگاه درون دینی، مسیحیان خود را موحد می­دانند و سه گان را در عین وحدت تفسیر می­کنند و تناقض ظاهری حاصل از آن را سرّی از اسرار غیرقابل فهم برای بشر می­دانند. چون در دیگر سنن نظری بیفکنیم سه­ گان‌هائی را می­یابیم که بی تردید عالیترین آنها سه ­گان هندوئی ( Trimurti ) براهما، ویشنو و شیواست. این سه ­گان دارای شباهت­ها و تفاوت‌های مفهومی با تثلیث مسیحی است و تأثیرگذاری­های جالب توجهی در جامعه هندی داشته است؛ به طوری که این سه خدا مستقلّاً پرستش می‌شوند و هر یک در رأس یک نظام ربّ ­الاربابی قرار دارند. پیچیدگی­های حاصل از نظام چند خدایی هندی مورد نقد و انکار بوداییان و جاینیان قرار گرفت و صدها سال هندوئیسم را در محاق فرد برد. در قرن هشتم میلادی با تلاش حکیمانه شانکارا، یک نظام اعتقادی مستحکم به نام ودانتا در هندوئیسم بنیان­گذاری شد و مجدداً آن را احیا نمود.

  در این مقاله سعی شده تا مقدمتاً ضمن بررسی ماهیت سه­گان، فارغ از دیدگاه­های درون دینی به اصول متافیزیکیِ وجود سه­ گان و ارتباط آن با وحدت پرداخته شود. با بررسی مفهوم سه ­گان مسیحی و سه ­گان هندویی، در نهایت به مقایسه تطبیقی این دو سه ­گان می­پردازیم.

  

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Comparative Study of Christian Trinity and Indian Trimurty

نویسندگان [English]

  • Alireza Farhang Ghahfarokhi 1
  • Ehsan Ghodratollahi 2
1 M. A. Student in Religions & Gnosis, the University of Kashan
2 Assistant Professor, Department of Philosophy & Religionsons, the University of Kashan
چکیده [English]

  Belief to the holy Trinity is the most critical axiom of Christian theology which has been criticized more than the others by the two Abrahamic religions, that is Judaism and Islam. The holy Quran calls it blasphemy and heresy in original Christianity but Christians whom call themselves Unitarian, interpret this Trinity in view of Unity so they believe that this antinomy is a mystery.

  When studying other traditions we encounter ternaries which of course the Indian Trimurti: Brahma, Vishnu and Shiva is the most important one. These two ternaries have simibrities and differences this Trimurti has had deep effects on the Indian society in the case that each of these Gods are appreciated and prayed independently in a pantheistic system. In this article, free from inter religion viewpoints we assess the essence of Trinity from the metaphysical viewpoint and it’s relation to Unity. Finally after investigating the meaning of Christian Trinity and Indian Trimurti we go to the comparative study of these two ternaries. 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Trinity
  • Father
  • Son
  • Holly Spirit
  • Vishnu
  • Shiva