احساس دینی از دیدگاه شلایرماخر و نقد اُتو بر آن

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه فلسفه، دانشگاه اصفهان

2 دانش آموخته فلسفه غرب، دانشگاه اصفهان

چکیده

فریدریک دانیل ارنست شلایرماخر(1834-1768)، یکی از فلاسفه و الهی­دانان برجسته­ است که به خاطر تلاش اثر گذارش بر الهیات جدید، بعد از عصر روشنگری، شهرت یافته است. یکی از جنبه­های بارز و مهم دیدگاه دین شناختی شلایرماخر، این است که او برای نخستین بار در عصر روشنگری پرسش از ماهیت دین را مطرح کرد. او تلاش کرد سیستمی نظام­مند ارائه دهد و دین را بر پایه هایی استوار کند که از انتقادات عقل گرایان در امان باشد. به همین علت، او دین را «احساس وابستگی مطلق» نامید. تعریف شلایرماخر از دین به احساس، تأثیر بسزایی بر اندیشه متفکران پس از او داشته است. از جمله این متفکران می­توان به رودلف اُتو اشاره کرد، او نیز بر احساسات تأکید کرد؛ اما احساس وابستگی مطلق شلایرماخر را مورد انتقاد قرار داد و در عوض، احساس مخلوق بودن را مهمترین مؤلفة دین دانست. در این مقاله، سعی بر آن است تا ضمن تحلیل و بررسی دیدگاه شلایرماخر در مورد احساس دینی، به انتقاداتی که از جانب اُتو بر این دیدگاه وارد شده است، اشاره ­کنیم.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Religious Feeling in Schleiermacher’s Standpoint and Otto’s Criticism on that

نویسندگان [English]

  • Yosef Shaghool 1
  • Mozhgan Golzar Isfahani 2
1 Assistant Professor, Department of Philosophy, the University of Isfahan
2 Graduate of Philosophy, the University of Isfahan
چکیده [English]

  Friedrich Daniel Ernest Schleiermacher (1768-1834) was one of the most notable theologian and philosopher s, who is known for his impressive attempts in modern theology after the age of enlightenment. One of the most important aspects of theological standpoints of Schleiermacher is that he raised the question of the religious nature in the enlightenment for the first time. He tried to develop a systematic theory and He based the religion on the firm foundations which were free from the criticism of rationalism. Therefore, he defines religion as an “absolute dependence feeling”. Schleiermacher’s definition of religion as feeling posses a considerable impact on the thinker’s ideas that live after him such as Otto’s theory. He emphasized a feelings too, but also criticized the absolute dependence of feelings of Schleiermacher. He instead considered the feeling of being creature as the most important criteria of the religion. In this paper, the author’s analyses Schleiermacher’s view about religious feelings and Otto’s criticism on them.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Religious Feeling
  • Absolute Dependence
  • Intuition
  • Creature
1-     اُتو، رودُلف. (1380). مفهوم امر قدسی، ترجمه همایون همتی،تهران: انتشارات نقش جهان، چاپ اول.
2-     الیاده، میرچا. (1375). دین پژوهی، ترجمه  بهاءالدین خرمشاهی، جلد دوم، تهران: چا پ اول.
3-     براون،کالین. (1375). فلسفه و ایمان مسیحی، ترجمه طاطه وس میکائیلیان، تهران: شرکت انتشارات علمی وفرهنگی، چاپ اول.
4-     پراود فوت، وین. (1383). تجربه دینی، ترجمه عباس یزدانی، قم: انتشارات طه، چاپ دوم.
5-     پیلین، دیوید. (1383). مبانی فلسفه دین، گروه مترجمان، قم: بوستان کتاب، چاپ اول.
6-     ریچاردز، گلین. (1383). رویکردهای مختلف به پلورالیزم دینی، ترجمه رضا گندمی، قم: مرکز مطالعات وتحقیقات ادیان ومذاهب، چاپ اول.
7-     زروانی، مجتبی. (1385-1384). نامه حکمت، پاییز و زمستان صص 145 -158.
8-     سایکس، استون. (1376). فریدریش شلایر ماخر، ترجمه منوچهر صانعی دره بیدی، تهران: انتشارات گروس، چاپ اول.
9-     فروغی، محمد علی. (1375). سیر حکمت در اروپا، تهران: انتشارات البرز، چاپ اول.
10- قنبری، حسن. (1386). «دین ودینداری در الهیات شلایرماخر»، فصلنامه اندیشه دینی دانشگاه شیراز، تابستان86، صص 21-40.
11- کاپلستون، فردریک. (1385). از فیخته تا نیچه، ج7، ترجمه بهاء الدین خرمشاهی، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی و انتشارات سروش، چاپ سوم.
12- لین، تونی. (1380). تاریخ تفکر مسیحی، ترجمه روبرت آسریان، تهران: نشرفرزان روز، چاپ اول.
13-  Descartes. René, (1989). The Passions of the Soul, translated by Stephen H. Voss, Indianapolis: Hackett Publishing Company, First Edition.
14-  Kant. Immanuel, (1997). Critique of Pure Reason. Trans. and ed. Paul Guyer and Allen W. Wood, Cambridge University Press, Cambridge, First Edition.
15-  Rowe. William, (1931). Philosophy of Religion an introduction, wads worth, First Edition.
16-  Schleiermacher. Friedrich, (2005). On Religion, Translated by: Richard Crouter, Cambridge University, New York, Ninth Printing.
17-  …………, (1999). The Christian Faith, Edited by: H.R.Machintosh, London, T&T Clark, First Edition.
18-  …………, (1998). hermeneutics and criticism, Edited by: Andrew Bowie, Cambridge University, First Edition.
19-  …………, (1893). On Religion, Translated by: John Oman, London, Trubner & co. ltd, First Edition.